Τσάπελης Ζώρας (Ζωγράφος) (1921-2002)

 

Ηθοποιός  Εθνικού Θεάτρου και Κινηματογράφου

4-30-9-2020-

Ο Ζώρας Τσάπελης γεννήθηκε στη Σαλαμίνα στις 18-1-1921. Ήταν γιος της πολυμελούς οικογένειας του Νικολάου Τσάπελη και της Ευγενίας θυγ. Δημητρίου Μακρή.

Τελείωσε το Δημοτικό Σχολείο στη Σαλαμίνα και συγκεκριμένα πήγε στο 1ο Δημοτικό σχολείο (Καποδιστριακό).   Γυμνάσιο πήγε στον Πειραιά. Μαθήτευσε στο 2ο Γυμνάσιο Αρρένων. Τελειώνοντας, δίνει  εξετάσεις και περνάει τρίτος στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ως φοιτητής γνωρίζεται με τον Δημήτρη Χόρν.  Ο Χόρν ήταν αυτός που τον παρότρυνε να δώσει εξετάσεις στην Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου. Πράγματι στις 1-10- 1943 δίνουν εξετάσεις μαζί  και περνούν και οι δύο με επιτυχία.  Ο Ζώρας εγκαταλείπει την ιατρική και φοιτά στην Δραματική.  Φοίτησε και αποφοίτησε μαζί με τον Χόρν στις 16 Ιουλίου 1945. Ο Ζώρας για τις διπλωματικές του εξετάσεις ερμήνευσε τους ρόλους: ως Φουσέ στο έργο Τσβάϊχ «του φτωχού το αρνί» και ως Αγαμέμνων, στο έργο του Ευριπίδη «Εκάβη».

Κατά τη διάρκεια  της «Κατοχής» μαζί με άλλους Σαλαμίνιους ιδρύουν  τον «Καλλιτεχνικό Εκπολιτιστικό Σύλλογο Νέων Σαλαμίνος». Ο σύλλογος ιδρύθηκε το 1942 και διαλύθηκε το 1944. Σκοπός του συλλόγου ήταν η αντιστασιακή δράση των νέων της τότε εποχής, μέσω της τέχνης, ενάντια στον Γερμανό κατακτητή.

Με την απελευθέρωση, υπηρετεί τη στρατιωτική του θητεία στον Ναύσταθμο Σαλαμίνας και συγκεκριμένα στο Νοσοκομείο του.

Από το 1945 ήταν μέλος του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών. Τον Ιούνιο του 1945 που αποφοίτησε από τη Δραματική Σχολή μέχρι τον Απρίλιο του 1946 εργάστηκε στο Εθνικό Θέατρο και έπαιξε σε έξι  θεατρικά έργα.  Από το Σεπτέμβριο του 1946 έως και τον Αύγουστο του 1966 συνεργάστηκε με πολλούς θιάσους όπως: «Κατερίνας», «Λαμπέτη – Παπά – Χόρν», «Μουσούρη», «ΕΛΘ Μάνου Κατράκη», «Υπαίθριο Θέατρο  Νίκου Χατζίκου», «Τζένης Καρέζη – Λάμπρου Κωνσταντάρα», «Αλέκου Αλεξανδράκη» και το 1958 συγκρότησε θίασο με τον Τίτο Βανδή και την Ελένη Χατζηαργύρη.
Από τον Σεπτέμβρη του 1966 μέχρι και το 1986 εργάστηκε στο Εθνικό Θέατρο, όπου έπαιξε πολλούς και σημαντικούς ρόλους. Οι ρόλοι που ερμήνευε ήταν επιλογή του, ποτέ δεν έπαιξε κάτι που να μην του άρεσε. Αλλά και ποτέ δεν απαιτούσε κάποιο ρόλο. Αυτό όλοι το σέβονταν και δεν τον πίεζαν ποτέ.  Για αρκετά μεγάλο διάστημα ήταν και καθηγητής στη  Δραματική  Σχολή του Εθνικού Θεάτρου και  στήριξε πολλούς νέους όπως τους: Χρόνη Εξαρχάκο, Κατερίνα Χέλμη, Άννα Βαγενά κ.α.  Επίσης με τις προσπάθειές του και με τη βοήθεια της Μελίνας Μερκούρη θεσπίστηκε να συνταξιοδοτούνται οι ηθοποιοί από το ταμείο ΙΚΑ.

Με το Εθνικό Θέατρο είχε παίξει στα Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου καθώς και σε χώρες του εξωτερικού όπως: Κίνα, Ιαπωνία, Ρωσία, Κύπρο. Κατά τη διάρκεια της θεατρικής του καριέρας,  έπαιξε σε πάνω από 130 έργα. Έπαιξε σε (33) κινηματογραφικές ταινίες κυρίως με την «Φίνος Φίλμ». Επίσης και τρεις τηλεοπτικές παραγωγές που είναι οι: «Απόλυτος εχεμύθεια», 1985 παραγωγή  Γιάννη Παναγιωτόπουλου ΕΡΤ- 2, «Ο θείος Βάνιας», 1986 του Άντον Τσέχωφ, παραγωγή ΕΡΤ- 1, «Οι ριζοσπάστες», 1988 του Κώστα Κριτσίνη, παραγωγή  ΕΡΤ -1.

Ήταν αχώριστοι φίλοι με το  Δημήρη Χόρν, την Έλλη Λαμπέτη, το Μάνο Κατράκη, την Ελένη Ζαφειρίου, το Διονύση Παπαγιανόπουλο, την Ελένη Χατζηαργύρη, την Κατερίνα Χέλμη, το Νίκο Χατζίκο, την Τιτίκα Νικηφοράκη, το Λυκούργο Καλέργη, τη Μελίνα Μερκούρη, επίσης συνεργάστηκε με Αλέξη Μινωτή, Κατίνα Παξινού, Κώστα Μουσούρη, Ειρήνη Παππά, Άννα Συνοδινού, Αντιγόνη Βαλάκου, Μαίρη Αρώνη, Βάσω Μανωλίδου, Αλέκα Κατσέλη, Νίκο Τζόγια, Νικήτας Τσακίρογλου, Κώστα Καζάκο, Τζένη Καρέζη, Μαίρη Χρονοπούλου, Πέτρο Φυσσούν, Ανδρέα Μπάρκουλη, Άγγελο Αντωνόπουλο, Γιάννη Αργύρη, Τζένη Ρουσσέα, Νίκο Κούρκουλο, Γκέλυ Μαυροπούλου, Καίτη Παπανίκα, Γιώργο Φούντα και πολλούς άλλους.

Με το Λυκούργο Καλέργη συμπράττουν στα ευφυολογήματα, στα ανέκδοτα και στα αρβανίτικα.

Δυστυχώς ο μεγάλος αυτός ηθοποιός τα τελευταία έξι χρόνια της ζωής του, έπασχε από Αλτσχάϊμερ και νοσηλευόταν στην Κλινική «Κανακίδη».

Ο Ζώρας Τσάπελης  πέθανε στις  11 Ιανουαρίου 2002 και ενταφιάστηκε στο κοιμητήριο της Σαλαμίνας.

(Το κείμενο συντάχθηκε από την κα Μαρία Μπούτση)