Αυγέρης Σπύρος (1908-1973)

Ναύαρχος – Αρχηγός  Γ.Ε.Ε.Θ.Α.

-Σπύρος-4-11-2020.doc

Ο πρώτος Σαλαμίνιος που μπήκε στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων και ο πρώτος ως ναύαρχος που κατέλαβε το ανώτατο στρατιωτικό αξίωμα του αρχηγού Γ.Ε.Ε.Θ.Α.

Γεννήθηκε στο Σαλαμίνα το 1908. Γιος του Ιωάννη Αυγέρη και της  Γεωργίας θυγ. Σπύρου Γκλίστη.  Είχε έναν αδελφό, τον Θεμιστοκλή, που ήταν οικονομολόγος.

Ο Σπύρος τελείωσε το Δημοτικό και το «Ελληνικό» σχολείο στη Σαλαμίνα και στη συνέχεια φοίτησε στο Β΄ Γυμνάσιο Πειραιά.  Ως μαθητής, ήταν αριστούχος.  Το 1925 έδωσε εξετάσεις στη  Σχολή Ναυτικών Δοκίμων και επέτυχε. Το 1929 αποφοίτησε, οπότε ονομάστηκε σημαιοφόρος. Τότε δεκατέσσερις συμπατριώτες του, του προσφέρανε δώρο ένα σπαθί. Στη λαβή του ήταν γραμμένη αυτή η φράση: «Εις ένδειξιν τιμής και αφοσιώσεως προς τον διά της ονομασίας του ως σημαιοφόρου  του Π.Ν. τιμήσαντα την γενέτειράν μας οι κάτωθι ανατίθεμεν». Ακολουθούν τα ονόματα των δωρητών: «Κων. Σακελλαρίου, (σημαιοφόρος), Σωκρ. Παπαδημητρίου, Λεων. Ανδριανού, Νικ. Τσούτσουρας, Δημ. Ελευσινιώτης, Ιωαν. Ανούστης, Παν. Λεμπέσης, Αν. Κανάκης, Προκ. Γκλίστης, Σταμ. Βιλλιώτης, Δημ. Μπίλλιας (αρχικελευστές),  Αντ. Τσιλιβίγκος, Ιωαν. Τσάμης, Προκ. Δουμένης (Κελευστές)» και η ημερομηνία «Εν Σαλαμίνι τη 12-12-1929». Το σπαθί αυτό, δεν το αποχωρίστηκε ποτέ ο Αυγέρης.

Μέχρι το 1935 υπηρέτησε σε διάφορα πλοία του Στόλου, μεταξύ των οποίων και στο θρυλικό ΑΒΕΡΩΦ. Από το 1936 ως το 1940 φοίτησε  σε διάφορες σχολές και ειδικεύτηκε στο πυροβολικό και ιδιαίτερα στην επάκτιο και αντιαεροπορική άμυνα.

Κατά τον πόλεμο του 1940 υπηρέτησε ως διοικητής των αντιαεροπορικών  πυροβολείων Καστέλας και Αιγάλεω.

Το Φεβρουάριο του 1942 διάφυγε στη Μέση Ανατολή όπου και ανέλαβε αμέσως υπηρεσία στο Στόλο.  Τον Ιούνιο του 1943 ως ύπαρχος του αντ/κού ΚΑΝΑΡΗΣ βγήκε πρώτος, επικεφαλής αποβατικού αγήματος, στο λιμάνι της Αυγούστας της Σικελίας.  Με την ενέργειά του αυτή στέφτηκε  με επιτυχία η κατάληψη της Αυγούστας.  Ο Διοικητής Αντιτορπιλικών, πλοίαρχος Βλαχόπουλος, στέλνει συγχαρητήριο σήμα, στο  «ΚΑΝΑΡΗΣ», στο οποίο έκανε ειδική μνεία για το εγχείρημα του Αυγέρη.

Αργότερα ο Αυγέρης τοποθετήθηκε διαδοχικά κυβερνήτης στην κορβέτα «Τομπάζης»,  στα αντ/κα  «Μιαούλης» και «Πίνδος», στο ναρκαλιευτικό «Αρματολός» και  μετά τον πόλεμο στο καταδρομικό «Έλλη».

Το 1944 υπήρξε Υπασπιστής του  υπουργού των Ναυτικών Παναγιώτη Κανελλόπουλου και έπειτα του Νικ. Πλαστήρα και το 1945 ξανά, Υπασπιστής του Προέδρου της Κυβέρνησης Παναγιώτη Κανελλόπουλου.

Από το 1953 -1955  διετέλεσε  Ναυτικός Ακόλουθος στην Ελληνική Πρεσβεία της Ρώμης.

Με την επιστροφή του στην Ελλάδα, ανέλαβε καθήκοντα Διοικητή του Κέντρου Εκπαιδεύσεως «ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ» με παράλληλη φοίτηση του, στη Σχολή Ανθυποβρυχιακού πολέμου. Επίσης για λίγο χρονικό διάστημα διετέλεσε Διοικητής του Κέντρου Εκπαιδεύσεως «ΠΑΛΑΣΚΑΣ».  Τέλος του 1956 μετατίθεται στο Αρχηγείο Στόλου και αναλαμβάνει Διοικητής της Διοίκησης Ναρκαλιευτικών στο Ναύσταθμο Σαλαμίνας, έως το τέλος του  1958.

Στην αρχή του 1959 αναλαμβάνει Ανώτερος Διοικητής Βασιλικού Ναυστάθμου Κρήτης, στη Σούδα Χανίων και ουσιαστικά γίνεται ο οργανωτής και αναμορφωτής του και το 1960, ως υποναύαρχος τοποθετήθηκε Αρχηγός του Κρητικού και του Ιονίου Πελάγους. Το 1961 έγινε υπαρχηγός του ΓΕΝ. Το 1963 έγινε αντιναύαρχος και αρχηγός του ΓΕΝ και τον Φεβρουάριο του 1967 τοποθετήθηκε Αρχηγός ΓΕΕΘΑ.

Τις πρώτες πρωινές ώρες, της 21ης Απριλίου του 1967 συνελήφθη και οδηγήθηκε στο λεγόμενο «Πεντάγωνο», όπου και διαδραματίστηκαν φοβερές σκηνές.  Στην προσπάθεια του στρατηγού Σπαντιδάκη – που έγινε όργανο των πραξικοπηματιών και αποφάσισε να τους καλύψει – να τον πείσει να συμβιβαστεί μαζί τους δεν ανταποκρίθηκε.  Υποχώρησε τελικά όταν ο Βασιλεύς Κων/νος θεώρησε  ότι ο συμβιβασμός ήταν αναπόφευκτος. (Αν ήταν ή όχι αναπόφευκτος, αυτό είναι άλλο ζήτημα).

Στις 13 Δεκεμβρίου του 1967 απομακρύνθηκε από τη θέση του, ενώ βρισκόταν  στη Νάπολη της Ιταλίας, σε σύσκεψη Ανωτάτων Επιτελών του ΝΑΤΟ.

Μετά την αποστράτευσή του, του απονεμήθηκαν «δια βίου» οι τίτλοι του «Επίτιμου Αρχηγού ΓΕΕΘΑ» και του «Επίτιμου Αρχηγού ΓΕΝ».

Ο Σπύρος Αυγέρης ήταν παντρεμένος με την Καίτη, κόρη του συνταγματάρχη Κων/νου Γιαννακουδάκη που είχε σκοτωθεί στη Μικρά Ασία.

Επί της Αρχηγίας του, το Ναυτικό, είδε καλές ημέρες. Προώθησε την τεχνική οργάνωση του Ναυτικού πάνω σε σύγχρονες βάσεις. Υλοποίησε σειρά μέτρων ανάπτυξης και οργάνωσης και τόνωσε το ηθικό του προσωπικού με το να τους προωθήσει στις ανώτατες βαθμίδες των αξ/κων κλάδων, με το να ανοίγει θέσεις και με το να κάνει προαγωγές.  Βελτίωσε τους όρους διαβίωσης και ψυχαγωγίας των πληρωμάτων.

Ήταν ο εμπνευστής  αλλά και αυτός που υλοποίησε τον εκσυγχρονισμό του Ναυτικού με μικρά σύγχρονα σκάφη, τορπιλάκατους, πυραυλάκατους  και υποβρύχια. Επίσης κατά τις κρίσιμες στιγμές για το έθνος μας, έλαβε  σοβαρές αποφάσεις.

Ο Σπύρος Αυγέρης  πέθανε στις 3 Ιανουαρίου του 1972. Η ταφή του έγινε στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών και αργότερα έγινε η μετακομιδή των οστών του, στον οικογενειακό τάφο, του κοιμητηρίου της Σαλαμίνας.

(Το κείμενο συντάχθηκε από την κα Μαρία Μπούτση)